01.
Muhammad bin Ali bin Abu Ali al-Qal’iy al-Yamani (500H)
Muhammad bin Ali bin Abu Ali al-Qal’iy al-Yamani (500H)
a) Ihtirazat al-Muhazzab
02. Abu Sa’ad Muhammad bin Ahmad bin Muhammad al-Harawi
(500H)
(500H)
a). al-Isyaraf ‘ala Ghawamidh al-Hukumat
03. Ishaq bin Yusuf bin Ya’qub al-Sharadafi al-Yamani
(500H)
(500H)
a) al-Kafi fi al-Fara-idh wa fi al-Hisab
04. Abu al-Muhasin Abdul Wahid bin Ismail bin Ahmad
al-Thabari al-Ruyani (415-502H)
al-Thabari al-Ruyani (415-502H)
a) Bahr al-Mazhab[1]
b) Hilyah al-Mukminin fi al-Furu’
c) al-Kafi fi al-Furu’
05.
al-Qadhi Abu Nashr Syuraih bin
Abdul Karim bin Muhammad al-Ruyani (505H)
al-Qadhi Abu Nashr Syuraih bin
Abdul Karim bin Muhammad al-Ruyani (505H)
a) Rawdhah al-Hukkam wa Zinah al-Ahkam
06.
Hujjatul Islam Abu Hamid, Muhammad
bin Muhammad al-Ghazzali (450-505H)
Hujjatul Islam Abu Hamid, Muhammad
bin Muhammad al-Ghazzali (450-505H)
a) al-Basith[2]
b) al-Wasith Fi al-Mazhab
c) al-Wajiz Fi Fiqh al-Imam al-Syafi’i[3]
d) al-Khulashah
e) al-Ihya ‘Ulum al-Din[4]
07. Saifuddin Abu Bakr Muhammad bin Ahmad bin
al-Husain bin ‘Umar al-Syasyi al-Qaffal al-Faraqy (429-507H)
al-Husain bin ‘Umar al-Syasyi al-Qaffal al-Faraqy (429-507H)
a) al-Syafiy fi Syarh al-Syamil[5]
b Hilyatul
‘Ulamaa’ fiy Ma’rifati Madzahib al-Fuqahaa’
‘Ulamaa’ fiy Ma’rifati Madzahib al-Fuqahaa’
c) al-Mu’tamad[6]
08. Muhyi al-Sunnah Abu Muhammad al-Husain bin
Mas’ud al-Baghawi (436-516H)
Mas’ud al-Baghawi (436-516H)
a) Tahzib al-Fatawa ( al-Tahzib fi Fiqh
al-Imam al-Syafi’i)
al-Imam al-Syafi’i)
b) Syarh Mukhtashar al-Muzani
09.
Abu al-Fath Sulthan bin Ibrahim bin
Muslim al-Maqdisi (442-518/535H)
Abu al-Fath Sulthan bin Ibrahim bin
Muslim al-Maqdisi (442-518/535H)
a) al-Tiqa al-Khatanain
10.
Abu Ishaq al-Ruyani Ibrahim bin Ali bin
al-Husain al-Syaibani al-Thabari (523H)
Abu Ishaq al-Ruyani Ibrahim bin Ali bin
al-Husain al-Syaibani al-Thabari (523H)
a) al-‘Uddah (al-‘Uddah al-Shughra)[7]
11.
al-Qadhi Abu ‘Ali al-Hasan bin Ibrahim
bin ‘Ali bin Barhun al-Fariqi (433-528H)
al-Qadhi Abu ‘Ali al-Hasan bin Ibrahim
bin ‘Ali bin Barhun al-Fariqi (433-528H)
a) al-Fatawa al-Majmu’ah
b) Fawa-id al-Muhazzab
12. ‘Imaduddin Abu Hamid
Muhammad bin Yunus bin Muhammad al-Irbili al-Mawshuli
Muhammad bin Yunus bin Muhammad al-Irbili al-Mawshuli
(535H)
a) al-Fatawa
b) al-Muhith Jam’ al-Muhazzab wa al-Wasith
13.
Abu Ishaq Ibrahim bin Ahmad bin
Muhammad al-Marwazi (453-536H)
Abu Ishaq Ibrahim bin Ahmad bin
Muhammad al-Marwazi (453-536H)
a) al-Ta’liqah al-Mabsuthah
14.
Abu Sa’ad Muhyiddin Muhammad bin Yahya
bin Manshur al-Naysaburi (476-548H)
Abu Sa’ad Muhyiddin Muhammad bin Yahya
bin Manshur al-Naysaburi (476-548H)
a) al-Muhith Syarh al-Wasith
b) al-Inshaf fi Masa-il al-Khilaf
15.
Abu al-Ma’ali, Mujalla bin Jumai’ bin
Naja al-Makhzumi al-Arsuqi al-Mishri (550H)
Abu al-Ma’ali, Mujalla bin Jumai’ bin
Naja al-Makhzumi al-Arsuqi al-Mishri (550H)
a) Adab al-Qadha’ (al-‘Umdah)
16.
Abu Amru ‘Usman bin Muhammad bin Ahmad
al-Mush’abi (550H )
Abu Amru ‘Usman bin Muhammad bin Ahmad
al-Mush’abi (550H )
a) Syarh Mukhtashar al-Mukhtashar[9]
17.
Abu Khalaf ‘Awdh bin Ahmad al-Syarwani
al-Syirazi (550H)
Abu Khalaf ‘Awdh bin Ahmad al-Syarwani
al-Syirazi (550H)
a)
Syarh Mukhtahar al-Mukhtashar[10]
Syarh Mukhtahar al-Mukhtashar[10]
18. al-Qadhi Abu
al-Ma’ali Mujalla bin Jami’ al-Makhzumi (550H)
al-Ma’ali Mujalla bin Jami’ al-Makhzumi (550H)
a) al-Zakha-ir fi
al-Furu’
al-Furu’
19.
Ibn al-Khall al-Syafi’i, al-Imam Abu
al-Hasan Muhammad bin Mubarak Muhammad al-‘Ukbari (475-552H)
Ibn al-Khall al-Syafi’i, al-Imam Abu
al-Hasan Muhammad bin Mubarak Muhammad al-‘Ukbari (475-552H)
a) Tawjih al-Tanbih ( Syarh al-Tanbih li
al-Syairazi)
al-Syairazi)
20.
Abu Muhammad Abdullah bin Yahya bin Abi
al-Haytsam al-Sha’abi al-Yamani (553H)
Abu Muhammad Abdullah bin Yahya bin Abi
al-Haytsam al-Sha’abi al-Yamani (553H)
a) Ghayah al-Mufid wa Nihayah al-Mustafid
fi al-Kalam ‘ala
al-Muhazzab
fi al-Kalam ‘ala
al-Muhazzab
21.
Abu Husain Yahya bin Abu al-Khayr bin
Salim al-‘Imrani al-Yamaniy (489-558H)
Abu Husain Yahya bin Abu al-Khayr bin
Salim al-‘Imrani al-Yamaniy (489-558H)
a) al-Bayan Fi Mazhab al-Syafi‘i[11]
b) Musykil al-Muhazzab (Bayan ma Asykala
min al-Muhazzab)
min al-Muhazzab)
c) Radd al-Su-al ‘amma fi al-Muhazzab
d) Ghara-ib al-Wasith
e) al-Zawa-id
fi al-Furu’[12]
fi al-Furu’[12]
22.
Hamalul Islam Abu Qasim Umar bin
Muhammad bin Ahmad / Ibn al-Bazri (560H)
Hamalul Islam Abu Qasim Umar bin
Muhammad bin Ahmad / Ibn al-Bazri (560H)
a) al-Fatawa
b) Hill Isykalat al-Muhazzab
23. Abu Muhammad, Mahmud bin al-‘Abbas al-Khawarizmi
(568H)
(568H)
a) al-Kafi
24.
Quthbuddin Abu al-Ma’ali Mas’ud bin
Muhammad bin Mas’ud al-Thuraisyisyi al-
Quthbuddin Abu al-Ma’ali Mas’ud bin
Muhammad bin Mas’ud al-Thuraisyisyi al-
Naysaburi (505-578H)
a) al-Hadi fi al-Fiqh[13]
25.
Ibn Abu ‘Ashrun, Abu Sa’ad Syarafuddin
Abdullah bin Muhammad bin Hibatullah bin al-Mutahhar bin ‘Ashrun
(493-585H)
Ibn Abu ‘Ashrun, Abu Sa’ad Syarafuddin
Abdullah bin Muhammad bin Hibatullah bin al-Mutahhar bin ‘Ashrun
(493-585H)
a) al-Muzahhab Fi Gharib al-Muhazzab
b) Fawa-id al-Muhazzab
c) Shafwah al-Mazhab ‘ala Nihayah
al-Mathlab[14]
al-Mathlab[14]
d) al-Dhari’ah fi ma’rifah al-Syari’ah
e) al-Intishar
26. Najmuddin Abu al-Barakat Muhammad bin
al-Muwaffiq bin Sa’id al-Khubusyani (510-587H)
al-Muwaffiq bin Sa’id al-Khubusyani (510-587H)
a) Tahqiq al-Muhith
27.
al-Qadhi Abu Syuja’, Syihabuddin Ahmad
bin al-Hasan bin Ahmad al-Ashbahani (533-593H)
al-Qadhi Abu Syuja’, Syihabuddin Ahmad
bin al-Hasan bin Ahmad al-Ashbahani (533-593H)
a) al-Ghayah Fi al-Ikhtishar/ Matn
al-Taqrib / Matn Abu Syuja’
al-Taqrib / Matn Abu Syuja’
b) Syarh al-Iqna’ fi Furu’ al-Syafi’iyyah[15]
[1] Merupakan kitab huraian () bagi kitab Mukhtashar al-Muzani, karya Imam Ismail bin Yahya al-Muzani (246H).
[2] Dikatakan kitab al-Basith adalah
ringkasan bagi kitab Nihayah al-Mathlab fi Dirayah al-Mazhab karya
Imam al-Haramayni al-Juwaini (478H). Kitab al-Basith walaupun ringkasan kepada
Nihayah al-Mathlab, tidaklah bermakna semua kandungannya adalah daripada kitab
tersebut, malah Imam al-Ghazali turut memuatkan pandangan-pandangannya. Ini
adalah manhaj ulama terdahulu dalam meringkaskan kitab. Sebagaimana Imam
al-Nawawi (676 H) yang meringkaskan kitab al-Muharrar karya Imam al-Rafi’i
dengan penambahan dan pembetulan. Kitab al-Basith ini kemudiannya telah diringkaskan
sendiri oleh al-Ghazali dengan beberapa tambahan di dalam kitabnya al-Wasith.
ringkasan bagi kitab Nihayah al-Mathlab fi Dirayah al-Mazhab karya
Imam al-Haramayni al-Juwaini (478H). Kitab al-Basith walaupun ringkasan kepada
Nihayah al-Mathlab, tidaklah bermakna semua kandungannya adalah daripada kitab
tersebut, malah Imam al-Ghazali turut memuatkan pandangan-pandangannya. Ini
adalah manhaj ulama terdahulu dalam meringkaskan kitab. Sebagaimana Imam
al-Nawawi (676 H) yang meringkaskan kitab al-Muharrar karya Imam al-Rafi’i
dengan penambahan dan pembetulan. Kitab al-Basith ini kemudiannya telah diringkaskan
sendiri oleh al-Ghazali dengan beberapa tambahan di dalam kitabnya al-Wasith.
[3] Kitab al-Wajiz adalah ringkasan
kitab al-Wasith karya al-Ghazali sendiri. Kitab al-Wajiz telah dihuraikan (syarah)
beberapa ulama, antaranya;
kitab al-Wasith karya al-Ghazali sendiri. Kitab al-Wajiz telah dihuraikan (syarah)
beberapa ulama, antaranya;
a) Imam Fakhruddin al-Razi (606H),
b) Imam al-Rafi’i (623H) melalui
karyanya Fath al’Aziz Syarh al-Wajiz, yang juga terkenal dengan
judul al-Syarh al-Kabir. Kitab al-Syarh al-Kabir kemudiannya telah
diringkaskan oleh al-Nawawi dalam kitab al-Rawdhah al-Thalibin.
karyanya Fath al’Aziz Syarh al-Wajiz, yang juga terkenal dengan
judul al-Syarh al-Kabir. Kitab al-Syarh al-Kabir kemudiannya telah
diringkaskan oleh al-Nawawi dalam kitab al-Rawdhah al-Thalibin.
[4] Walaupun Kitab al-Ihya’ lebih
terkenal sebagai kitab tasawwuf, namun begitu ia juga boleh dianggap sebagai
kitab fiqh kerana sebahagian isi kandungannya menyentuh bidang fiqh.
terkenal sebagai kitab tasawwuf, namun begitu ia juga boleh dianggap sebagai
kitab fiqh kerana sebahagian isi kandungannya menyentuh bidang fiqh.
[5] Iaitu syarah bagi Kitab al-Syamil
karya Ibn al-Shabbagh (477H)
karya Ibn al-Shabbagh (477H)
[6] Syarah bagi kitab Hilyatul ‘Ulamaa’ fiy Ma’rifati Madzahib al-Fuqahaa’, iaitu karya beliau sendiri.
[7] Jika disebutkan kitab al-‘Uddah,
maka yang dimaksudkan adalah kitab al-‘Uddah al-Shughra. Haji
Khalifah menyebutkan dalam kitabnya Kasyf al-Dzunun (2/1129) nama kitab ini
adalah al-‘Uddah – tanpa perkataan al-Shughra.
Kemungkinan perkataan al-Shughra tersebut ditambahkan di hujungnya bagi
membezakannya dengan kitab al-‘Uddah al-Kubra, iaitu karya Imam Abu
Abdullah al-Husain bin Ali al-Thabari (495H).
maka yang dimaksudkan adalah kitab al-‘Uddah al-Shughra. Haji
Khalifah menyebutkan dalam kitabnya Kasyf al-Dzunun (2/1129) nama kitab ini
adalah al-‘Uddah – tanpa perkataan al-Shughra.
Kemungkinan perkataan al-Shughra tersebut ditambahkan di hujungnya bagi
membezakannya dengan kitab al-‘Uddah al-Kubra, iaitu karya Imam Abu
Abdullah al-Husain bin Ali al-Thabari (495H).
[8] Beliau adalah cucu kepada al-Imam
Abu al-Hasan Ahmad bin Muhammad bin Ahmad al-Mahamili, al-Dhabbi al-Baghdadi
(368-415H)
Abu al-Hasan Ahmad bin Muhammad bin Ahmad al-Mahamili, al-Dhabbi al-Baghdadi
(368-415H)
[9] Kitab yang menghuraikan (syarah)
kitab Mukhtashar al-Mukhtashar karya Abu Muhammad Abdullah bin
Yusuf bin Abdullah al-Juwaini (438H).
kitab Mukhtashar al-Mukhtashar karya Abu Muhammad Abdullah bin
Yusuf bin Abdullah al-Juwaini (438H).
[10] Juga kitab syarah bagi kitab
Mukhtashar al-Mukhtashar karya Abu Muhammad Abdullah bin Yusuf bin
Abdullah al-Juwaini (438H).
Mukhtashar al-Mukhtashar karya Abu Muhammad Abdullah bin Yusuf bin
Abdullah al-Juwaini (438H).
[11] Ia merupakan kitab yang
menghuraikan kandungan kitab al-Muhazzab karya Abu Ishak
al-Syairazi (476H))
menghuraikan kandungan kitab al-Muhazzab karya Abu Ishak
al-Syairazi (476H))
[12] Disusun dalam dua juzuk, sebagai tambahan bagi kitab al-Muhazzab karya al-Abu Ishaq al-Syairazi (476H).
[13] Kitab ini telah
disyarahkan oleh Baha-uddin al-Qafthi Hibbatullah bin Abdullah (697H)
disyarahkan oleh Baha-uddin al-Qafthi Hibbatullah bin Abdullah (697H)
[14] Nama ini disebutkan oleh al-Subki. Ibn
Khalikan dan Haji Khalifah pula menyebutkannya sebagai Shafwah
al-Mazhab min Nihayah al-Mathlab. Manakala Ibn Qadhi Syuhbah menyebutnya
sebagai Shafwah fi Ikhtishar Nihayah al-Mathlab. Berdasarkan judul
yang diberikan oleh al-Subki (Shafwah al-Mazhab ‘ala Nihayah
al-Mathlab), kitab ini adalah huraian (syarah) bagi kitab Nihayah
al-Mathlab karya al-Imam Haramain al-Juwaini (478H). Sedangkan
berdasarkan judul yang disebutkan oleh Ibn Khalikan, Haji Khalifah dan Ibn
Qadhi Syuhbah, kitab ini merupakan ringkasan bagi kitab Nihayah
al-Mathlab. Judul yang diberikan oleh mereka ini lebih tepat berbanding
dengan judul yang disebutkan oleh al-Subki, kerana kitab Nihayah
al-Mathlab ditulis merangkumi 40 jilid. Sedangkan kitab Shafwah ini
hanya merangkumi 7 jilid sahaja. Berdasarkan realiti tersebut, terbukti bahawa
kitab al-Shafwah ini merupakan ringkasan bagi kitab Nihayah
al-Mathlab dan bukannya kitab huraiannya.
Khalikan dan Haji Khalifah pula menyebutkannya sebagai Shafwah
al-Mazhab min Nihayah al-Mathlab. Manakala Ibn Qadhi Syuhbah menyebutnya
sebagai Shafwah fi Ikhtishar Nihayah al-Mathlab. Berdasarkan judul
yang diberikan oleh al-Subki (Shafwah al-Mazhab ‘ala Nihayah
al-Mathlab), kitab ini adalah huraian (syarah) bagi kitab Nihayah
al-Mathlab karya al-Imam Haramain al-Juwaini (478H). Sedangkan
berdasarkan judul yang disebutkan oleh Ibn Khalikan, Haji Khalifah dan Ibn
Qadhi Syuhbah, kitab ini merupakan ringkasan bagi kitab Nihayah
al-Mathlab. Judul yang diberikan oleh mereka ini lebih tepat berbanding
dengan judul yang disebutkan oleh al-Subki, kerana kitab Nihayah
al-Mathlab ditulis merangkumi 40 jilid. Sedangkan kitab Shafwah ini
hanya merangkumi 7 jilid sahaja. Berdasarkan realiti tersebut, terbukti bahawa
kitab al-Shafwah ini merupakan ringkasan bagi kitab Nihayah
al-Mathlab dan bukannya kitab huraiannya.
[15] Iaitu syarah bagi
kitab al-Iqna’ karya Imam al-Mawardi (450H)
kitab al-Iqna’ karya Imam al-Mawardi (450H)

, Terimakasih telah mengunjungi Keimanan.com, semoga bermanfaat dan lihat juga di situs berkualitas dan paling populer Aopok.com, peluang bisnis online Topbisnisonline.com, pasang iklan gratis Iklans.com dan join di komunitas Topoin.com.








