Kitab al-Khadim li al-Rawdhah atau judul
lengkapnya Khadim al-Rafi’i wa al-Rawdhah fi al-Furu’ ( خادم الرافعي والروضة في الفروع) adalah sebuah kitab susunan al-Imam Syaikh
al-Islam Badruddin Abu Abdullah Muhammad bin Abdullah bin
Bahadur al-Zarkasyi[1] (745-794H/1344-1392M). Kitab
ini merupakan sebuah ensiklopedia fiqh yang disusun kembali oleh al-Zarkasyi
berdasarkan himpunan kandungan empat buah kitab ‘Hawasyi’ (komentar)
bagi kitab Rawdhah al-Thalibin[2] karya
al-Imam Muhyiddin Abu Zakariyya bin Syaraf al-Nawawi (631-676H).
lengkapnya Khadim al-Rafi’i wa al-Rawdhah fi al-Furu’ ( خادم الرافعي والروضة في الفروع) adalah sebuah kitab susunan al-Imam Syaikh
al-Islam Badruddin Abu Abdullah Muhammad bin Abdullah bin
Bahadur al-Zarkasyi[1] (745-794H/1344-1392M). Kitab
ini merupakan sebuah ensiklopedia fiqh yang disusun kembali oleh al-Zarkasyi
berdasarkan himpunan kandungan empat buah kitab ‘Hawasyi’ (komentar)
bagi kitab Rawdhah al-Thalibin[2] karya
al-Imam Muhyiddin Abu Zakariyya bin Syaraf al-Nawawi (631-676H).
Empat buah hawasyi tersebut disusun oleh
empat[3] orang tokoh terkenal dalam mazhab
al-Syafi’i, iaitu;
empat[3] orang tokoh terkenal dalam mazhab
al-Syafi’i, iaitu;
1) Jamaluddin
Abu Muhammad Abdul Rahim bin al-Hasan bin ‘Ali al-Asnawi al-Mishri[4] (704-772H), dengan karya beliau yang berjudul al-Muhimmat fi
Syarh al-Rafi’i wa al-Rawdhah[5].
Abu Muhammad Abdul Rahim bin al-Hasan bin ‘Ali al-Asnawi al-Mishri[4] (704-772H), dengan karya beliau yang berjudul al-Muhimmat fi
Syarh al-Rafi’i wa al-Rawdhah[5].
2) Syihabuddin
Abu al-‘Abbas Ahmad bin Hamdan al-Azra’i[6] (708-783H), dengan karya beliau al-Tawassuth Baina al-Rawdhah wa
al-Syarh dalam 20 jilid.
Abu al-‘Abbas Ahmad bin Hamdan al-Azra’i[6] (708-783H), dengan karya beliau al-Tawassuth Baina al-Rawdhah wa
al-Syarh dalam 20 jilid.
3) Sirajuddin Abu Hafsh ‘Umar
bin Ruslan bin Nashir bin Shalih bin Abdul Khaliq bin Abdul Haq al-Bulqini (724-805H).
bin Ruslan bin Nashir bin Shalih bin Abdul Khaliq bin Abdul Haq al-Bulqini (724-805H).
4) Syihabuddin Ahmad bin ‘Imad bin
Muhammad bin Yusuf al-Aqfahsi, yang terkenal dengan
gelaran Ibn al-‘Imad al-Syafi’i[7] (750-808H).
Muhammad bin Yusuf al-Aqfahsi, yang terkenal dengan
gelaran Ibn al-‘Imad al-Syafi’i[7] (750-808H).
Nisbah kitab ini kepada al-Zarkasyi ada
disebutkan oleh al-Hafiz Ibn Hajar al-‘Asqalani di dalam kitab al-Durar
al-Kaminah, al-Sayuthi dalam kitab Husn al-Muhadharah, dan Ibn
al-‘Imad al-Hanbali dalam kitab al-Syazarat.
disebutkan oleh al-Hafiz Ibn Hajar al-‘Asqalani di dalam kitab al-Durar
al-Kaminah, al-Sayuthi dalam kitab Husn al-Muhadharah, dan Ibn
al-‘Imad al-Hanbali dalam kitab al-Syazarat.
Haji Khalifah ada menyebutkan dalam
kitab Kasyf al-Zunun; “ Disebutkan dalam kitab Bughyah
al-Mustafid bahawa kitab al-Khadim ini di ditulis dalam empat belas
jilid, setiap jilid mengandungi 25 lembaran. Kemudian saya pernah melihat jilid
pertamanya, yang dimulai dengan; الحمد لله الذى امدنا بنعمائه…. Dan disebutkan bahawa dalam kitab ini dihuraikan perkataan yang susah
difahami dalam kitab al-Rawdhah (karya al-Nawawi) dan kitab al-Fath al-‘Aziz
(karya al-Rafi’i)…….”.
kitab Kasyf al-Zunun; “ Disebutkan dalam kitab Bughyah
al-Mustafid bahawa kitab al-Khadim ini di ditulis dalam empat belas
jilid, setiap jilid mengandungi 25 lembaran. Kemudian saya pernah melihat jilid
pertamanya, yang dimulai dengan; الحمد لله الذى امدنا بنعمائه…. Dan disebutkan bahawa dalam kitab ini dihuraikan perkataan yang susah
difahami dalam kitab al-Rawdhah (karya al-Nawawi) dan kitab al-Fath al-‘Aziz
(karya al-Rafi’i)…….”.
al-Hafiz Ibn Hajar al-‘Asqalani
ada menyatakan; “Kitab al-Khadim disusun berdasarkan kitab al-Muhimmat (karya
al-Asnawi) dan kitab al-Tawassuth karya al-Azra’i, tetapi ia
juga ditambah dengan beberapa faedah dari kitab al-Mathlab dan
selainnya ”.
ada menyatakan; “Kitab al-Khadim disusun berdasarkan kitab al-Muhimmat (karya
al-Asnawi) dan kitab al-Tawassuth karya al-Azra’i, tetapi ia
juga ditambah dengan beberapa faedah dari kitab al-Mathlab dan
selainnya ”.
Kitab al-Khadim ini telah diringkaskan
oleh al-Hafiz Jalaluddin Abdul Rahman al-Suyuthi dengan kitab beliau yang
berjudul “ Tahsin al-Khadim ”. Menurut Haji Khalifah, kitab
al-Suyuthi menyusun kitab Tahsin al-Khadim ini bermula bab
zakat hingga akhir bab Haji, namun ia tidak sempat menyelesaikannya.
oleh al-Hafiz Jalaluddin Abdul Rahman al-Suyuthi dengan kitab beliau yang
berjudul “ Tahsin al-Khadim ”. Menurut Haji Khalifah, kitab
al-Suyuthi menyusun kitab Tahsin al-Khadim ini bermula bab
zakat hingga akhir bab Haji, namun ia tidak sempat menyelesaikannya.
Sekadar maklumat yang saya perolehi,
kitab ini belum lagi diterbitkan oleh mana-mana syarikat penerbitan di Timur
Tengah. Ia masih lagi dalam bentuk manuskrip tulisan tangan oleh beberapa
penyalin kitab terdahulu. Manuskrip kitab al-Khadim ini ada tersimpan di
beberapa buah perpustakaan di dunia Islam dan di barat. Namun, kebanyakan
manuskrip itu tidak lengkap kandungannya.
kitab ini belum lagi diterbitkan oleh mana-mana syarikat penerbitan di Timur
Tengah. Ia masih lagi dalam bentuk manuskrip tulisan tangan oleh beberapa
penyalin kitab terdahulu. Manuskrip kitab al-Khadim ini ada tersimpan di
beberapa buah perpustakaan di dunia Islam dan di barat. Namun, kebanyakan
manuskrip itu tidak lengkap kandungannya.
Catatan ringkas mengenai kitab
al-Khadim karya al-Zarkasyi ini saya susun berdasarkan beberapa maklumat yang
saya perolehi dari laman maya, antaranya dari laman al-Multaqa al-Fiqhi di http://www.feqhweb.com/vb/t15099.html.
Jika ada kesilapan maklumat sila maklumkan. Semoga bermanfaat.
al-Khadim karya al-Zarkasyi ini saya susun berdasarkan beberapa maklumat yang
saya perolehi dari laman maya, antaranya dari laman al-Multaqa al-Fiqhi di http://www.feqhweb.com/vb/t15099.html.
Jika ada kesilapan maklumat sila maklumkan. Semoga bermanfaat.
[1] Iaitu
pengarang kitab al-Burhan fi ‘Ulum al-Quran, sebuah kitab yang
membicarakan ilmu-ilmu al-Quran yang terkenal sebagai rujukan para ulama. Lihat
ringkasan riwayat hidup beliau di pautan http://ibnuzayyin.blogspot.com/2009/11/biografi-imam-badr-al-din-al-zarkasyi.html
pengarang kitab al-Burhan fi ‘Ulum al-Quran, sebuah kitab yang
membicarakan ilmu-ilmu al-Quran yang terkenal sebagai rujukan para ulama. Lihat
ringkasan riwayat hidup beliau di pautan http://ibnuzayyin.blogspot.com/2009/11/biografi-imam-badr-al-din-al-zarkasyi.html
[2] Kitab
Rawdhah al-Thalibin adalah ringkasan bagi kitab al-Syarh al-Kabir (Fath
al-‘Aziz) karya Imam Imam Abu al-Qasim Abdul Karim bin Muhammad
al-Rafi’i (557-623H). lihat maklumat ringkas kitab Rawdhah al-Thalibin di
pautan http://abusyahmin.blogspot.com/2013/04/rawdhah-al-thalibin.html.
Rawdhah al-Thalibin adalah ringkasan bagi kitab al-Syarh al-Kabir (Fath
al-‘Aziz) karya Imam Imam Abu al-Qasim Abdul Karim bin Muhammad
al-Rafi’i (557-623H). lihat maklumat ringkas kitab Rawdhah al-Thalibin di
pautan http://abusyahmin.blogspot.com/2013/04/rawdhah-al-thalibin.html.
[3] Tiga
orang daripada mereka merupakan guru kepada al-Zarkasyi, iaitu Jamaluddin
al-Asnawi, Sirajuddin al-Bulqini dan Syihabuddin al-‘Azra’i.
orang daripada mereka merupakan guru kepada al-Zarkasyi, iaitu Jamaluddin
al-Asnawi, Sirajuddin al-Bulqini dan Syihabuddin al-‘Azra’i.
[4] Lihat
riwayat hidup beliau di pautan http://dailyculturalinfo.blogspot.com/2013/03/Biography-Alasnoy.html.
riwayat hidup beliau di pautan http://dailyculturalinfo.blogspot.com/2013/03/Biography-Alasnoy.html.
[5] Kitab
ini telah diberikan huraian ringkas oleh beberapa ulama, antaranya murid
al-Asnawi sendiri iaitu Ibn al-‘Imad al-Aqfahsi dan Zainuddin al-‘Iraqi. Imam
al-Azra’i juga ada menyusun kitab yang mengandungi beberapa kritikan ilmiah terhadap
kitab ini melalui kitabnya al-Tanbihat ‘ala Awham al-Muhimmat .
ini telah diberikan huraian ringkas oleh beberapa ulama, antaranya murid
al-Asnawi sendiri iaitu Ibn al-‘Imad al-Aqfahsi dan Zainuddin al-‘Iraqi. Imam
al-Azra’i juga ada menyusun kitab yang mengandungi beberapa kritikan ilmiah terhadap
kitab ini melalui kitabnya al-Tanbihat ‘ala Awham al-Muhimmat .
[6] Lihat
riwayat hidup beliau di pautan http://www.feqhweb.com/vb/t11512.html
riwayat hidup beliau di pautan http://www.feqhweb.com/vb/t11512.html
[7] Beliau
merupakan murid kepada Imam Sirajuddin al-Bulqini dan Jamaluddin al-Asnawi.
Beliau ada menyusun kitab al-Ta’liq ‘ala al-Muhimmat ,
iaitu sebuah kitab yang mengandungi huraian bagi kitab al-Muhimmat karya
al-Asnawi.
merupakan murid kepada Imam Sirajuddin al-Bulqini dan Jamaluddin al-Asnawi.
Beliau ada menyusun kitab al-Ta’liq ‘ala al-Muhimmat ,
iaitu sebuah kitab yang mengandungi huraian bagi kitab al-Muhimmat karya
al-Asnawi.
, Terimakasih telah mengunjungi Keimanan.com, semoga bermanfaat dan lihat juga di situs berkualitas dan paling populer Aopok.com, peluang bisnis online Topbisnisonline.com, pasang iklan gratis Iklans.com dan join di komunitas Topoin.com.
